Bij het ingaan van het nieuwe jaar zijn er voor mij 30 gepasseerd als freelance turncommentator van NOS Sport. Drie decennia van dienstbaarheid aan een sportdiscipline die elke vier jaar bij de Olympische Spelen alom verwondering en bewondering teweeg brengen. De televisie-uitzendingen van de Olympische turnwedstrijden maakten wederom veel los in het land. Het GOUD van Sanne Wervers en de VAL van Epke behaalden de hoogste kijkcijfers. De deelneming in RIO 2016 met twee complete turnteams, vrouwen en mannen, is ook voor mij een hoogtepunt van de acht Zomerspelen die ik heb mogen verslaan.
De eerste was in 1988 Seoul. Als co-commentator van Klaas Boot had ik in 1986 en 1987 ervaringen opgedaan. Aan de vooravond van Seoul nam de NOS afscheid van Klaas Boot die 27 jaar lang de televisiestem van turnend Nederland was. Een leerzame inwerkperiode, want duiding geven aan televisiebeelden vereisen specifieke competenties. Na 20 jaar turntrainerschap (10 jaar clubcoach + 10 jaar bondscoach) zit het met de turnkennis wel goed. Maar hoe breng je het over naar de televisiekijkers zonder turnkennis? Dat vereist empathie met de doelgroep voor wie je het doet. Hoe neem je ze mee in een live-uitzending over deze technische, snelle en complexe artistieke sport? Hoe houd je ze geboeid aan de beeldbuis?
Met die kernvragen in het achterhoofd bereid ik elke groot turntoernooi weer voor. Feitenkennis moet op orde zijn. Razendsnelle evaluaties en conclusies, dynamiek in emoties en educatie, ernst en relativering neem ik mee als ervaren turncoach. Heldere taal, scherpe articulatie en tempoverschillen in spraak leerde ik als gymnastiekleraar in het onderwijs. Maar zelfreflectie blijft geboden, ook na 30 jaar praktijkervaring. Uit respect voor de sporters en coaches die topsport bedrijven. En uit respect voor de miljoenen televisiekijkers, de primaire doelgroep waarvoor je het doet.
In mijn opvoeding zijn vlijt, excelleren en bescheidenheid ingesleten in mijn bestaan. Met het verstrijken van de jaren is daar dienstbaarheid aan de samenleving bijgekomen.
Het gaat nooit om mij, maar altijd om de missie, de uitvoering van je rol, taak of functie in de samenleving. Na 30 jaren als freelance turncommentator van NOS Sport ben je de turnstem van het land. Waar het kan blijf ik zelf graag buiten beeld. Praatprogramma’s op TV vermijd ik, als ook het inspreken van reclame-uitingen. Turnstem-zijn is toereikend. Resultaat van opvoeding?
En dat verbindt mij persoonlijk sterk met de Olympische turnkampioenen Epke Zonderland en Sanne Wevers. Ook zij blijven authentiek, dicht bij wat ze zijn. Topsporters met een opvoeding vol waarden en normen: van huis uit en vanuit de turnsport. De Spartaanse training in de Olympische turnsport is een voortzetting van wat ze van hun ouders al meekregen: vlijt, de wil tot excelleren en bescheidenheid.
Gisteravond was ik op het Sportgala van Oldenzaal, alwaar ik de maatschappelijke waardering voor de Olympische turnprestaties van Sanne en Lieke Wevers en hun coach Vincent mocht inleiden en vieren. Sanne en Lieke werden uitgeroepen tot Sportambassadeurs van Oldenzaal, de Boeskoolstad van Nederland. Ik bleef de gehele avond in hun midden. Het voelde goed. Zoals thuiskomen. Vincent, Sanne en Lieke willen door. Epke en ik ook. Alleen daarom al wordt 2017 weer een boeiend sportjaar.